Voor de visie op energie vroeg de redactie van Isolatie Magazine de mening aan Werktuigbouwkundige Martine van der Post, die o.a. werkzaam was bij de raffinaderij van BP in de Rotterdamse haven, bij Unilever en Shell. In 2009 richtte ze adviesbureau PostFossil op om verder te gaan met duurzaamheid in de industrie. Ze maakt vooral energiebesparingplannen voor tankopslagen. Daarnaast doceert ze werktuigbouwkunde op de Hogeschool Rotterdam.
“Onze missie is het besparen van fossiele energie”, stelt Van der Post. “Dit doen we door middel van projecten en energietransitie-scans in de industrie, door maatwerkadviezen in de utiliteitsbouw, maar ook bij mensen thuis. Er is vaak veel meer energie en dus ook geld te besparen dan gedacht. Want energie die niet verbruikt wordt, hoeft ook niet te worden opgewekt”, aldus Van der Post.
Veel besparing door isolatie
Dat veel opslagtanks in Nederland niet goed geïsoleerd zijn, is pure verspilling van energie, vindt Van der Post. “Terwijl bedrijven de wettelijke plicht hebben energiebesparende maatregelen te nemen, die binnen vijf jaar zijn terug te verdienen.” Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de verwarmde opslagtanks in de Nederlandse havens niet goed geïsoleerd zijn met name in dakisolatie. “Veel olietanks moeten permanent warm blijven anders wordt het opgeslagen product zoals stookolie of palmolie hard of slecht van kwaliteit. Daarbij is tankwandisolatie niet voldoende om van een goed geïsoleerde tank te kunnen spreken. Ook via een tankdak gaat namelijk veel warmte verloren. Eén grote verwarmde tank zonder dakisolatie gebruikt evenveel energie als driehonderd huishoudens per jaar voor verwarming. Als deze tank dakisolatie zou hebben, is dat de helft. Isolatie loont dus altijd. Het blijkt ook dat energie kan worden bespaard door tanks met warm water na te verwarmen en niet met stoom. Daar is vooral veel winst mee te boeken als de warmte in de vorm van restwarmte van omliggende bedrijven komt.
Energieverbruik halveren
Het energieverbruik van een tankopslag kan halveren. Er zijn investeringen voor nodig in isolatie of een andere warmtevoorziening, maar die verdienen zich terug. Wanneer een grote verwarmde tank van dakisolatie wordt voorzien, halveert het energieverbruik. De terugverdientijd voor het isoleren van het dak is meestal tussen de twee á drie jaar. De vraag is dan ook waarom het niet massaal wordt toegepast”, meent Van der Post. “Ook al is er een korte terugverdientijd aan te hangen, toch werkt het financieren van projecten in veel sectoren totaal anders waardoor een terugverdientijd, hoe lucratief ook, geen zoden aan de dijk zet. Zo worden energiekosten vaak door een ander bedrijfsdeel betaald dan (onderhouds)projectkosten, betaalt de eindgebruiker/klant zelf voor de energie, of levert het geld veel meer rendement op als het voor nieuwbouw/uitbreiding wordt ingezet. Een voor de hand liggende oplossing zou kunnen zijn om isolatie dwingend op te leggen, maar Van der Post vindt het beter om energie en energiebelasting gelijk te trekken voor alle afnemers. Daarnaast zouden reststromen in lucht, water en bodem van een prijskaartje moeten worden voorzien, met in het achterhoofd wat het zou kosten om de lucht, het water of de bodem weer in de oorspronkelijke staat (wanneer die achteruit is gegaan) te herstellen. Bedrijven die dus aan isolatie doen besparen indirect doordat ze minder energiebelasting betalen en minder herstelkosten betalen.
Handboek energiebesparing voor verwarmde tankopslag
Met het handboek kunt u met een snelle scan aandachtspunten voor energiebesparing identificeren. Het handboek is geschreven voor vergunningverleners, toezichthouders, energiecoördinatoren, projectmanagers en terminalmanagers van bedrijven met verwarmde opslag van natte bulk. In het handboek staat technische uitleg en achtergrond, inclusief de berekeningswijzen. Er zijn tools beschikbaar, waarmee direct wordt gerekend aan energiebesparingsopties. Het handboek is gratis te downloaden. Gebruik wordt van harte aangemoedigd door de DCMR, RVO en de VOTOB, binnen én buiten het kader van de meerjarenafspraken energiebesparing. Het handboek uit 2015 ging in op de energieberekeningen van verwarmde opslagtanks en leidingen. Er werd antwoord gegeven op de vraag hoeveel energie het isoleren van een tankdak nou eigenlijk scheelt. Omdat goed geïsoleerde tanks minder warmte nodig hebben, kan vaak warm water worden ingezet in plaats van stoom. In de versie van 2020 wordt de lezer meegenomen in de energieberekeningen behorend bij warm waterverwarming voor opslagtanks en de besparingen daarvan ten opzichte van stoomverwarming.
Het handboek is te downloaden op de website: www.Postfossil.nl