Op 12 maart 2025 vond bij RPS in Utrecht een informatieve en urgente kennissessie plaats over Chroom-6 – een stof die nog altijd voorkomt in bestaande infrastructuur en toepassingen binnen de technische isolatiebranche. De sessie werd georganiseerd door SIG Benelux in samenwerking met arbeidshygiënist dr. Erik van Deurssen van RPS, en trok ruim 40 deelnemers uit het vakgebied.
Waarom deze sessie?
De aanleiding voor de bijeenkomst is duidelijk: hoewel Chroom-6 al jaren niet meer mag worden toegepast in nieuwe producten, blijft het in veel bestaande coatings, conserveringslagen en constructies aanwezig. SIG signaleert dat er bij klanten én medewerkers veel vragen en zorgen leven over mogelijke blootstelling. De kennissessie bood een platform voor kennisdeling, praktische uitleg en beantwoording van concrete vragen uit de praktijk.
Chroom-6: wat is het eigenlijk?
Dr. Erik van Deurssen, gespecialiseerd in blootstelling aan gevaarlijke stoffen, nam de deelnemers mee in de eigenschappen en risico’s van Chroom-6. Deze vorm van chroom komt voor in onder meer conserveringsmiddelen, verfsystemen en cement, maar kan ook ontstaan bij lassen of bij verhitting van RVS dat bekleed is met calciumhoudend isolatiemateriaal – een proces dat binnen de isolatiesector zeer relevant is.
Van Deurssen: “Chroom-6 is een CMR-stof – kankerverwekkend, mutageen en reprotoxisch. De acute effecten variëren van luchtwegproblemen en eczeem tot oogbeschadiging, terwijl chronische blootstelling kan leiden tot longkanker en maagkanker.”
Onzichtbaar gevaar, tastbare gevolgen
Een belangrijk punt dat herhaaldelijk naar voren kwam, is dat Chroom-6 niet met het blote oog herkenbaar is. Dat maakt een risicobeoordeling op het oog vrijwel onmogelijk. Het is wettelijk niet verplicht om in bestekken of bouwtekeningen aan te geven of bestaande installaties het nog bevatten. Dat maakt het voor isolatiespecialisten des te belangrijker om proactief te handelen – en niet te wachten op signalen van opdrachtgevers. “Informatievoorziening is essentieel,” stelt Van Deurssen. “In de praktijk ontbreekt vaak de kennis of documentatie over coatings die op leidingen zijn aangebracht. Dan blijft er maar één oplossing over: meten.” Een opvallend inzicht: hoewel Chroom-6 niet meer gebruikt mag worden,
Drie scenario’s uit de praktijk
Tijdens de sessie werden drie herkenbare scenario’s besproken waarin isolatiemedewerkers mogelijk in aanraking komen met Chroom-6:
- Onbekende coating op installaties
Is een leiding gecoat? Wat zit er in de verflaag? Zonder analyse kan er geen duidelijkheid zijn. - Stofvorming in ruimtes met oude systemen
Bij het openen van installaties of ruimtes waarin eerder met Chroom-6 gewerkt is, kan stof met daarin Chroom-6 vrijkomen. - Procesmatige vorming bij verhitting van RVS
Bij hitte in combinatie met bepaalde isolatiematerialen kan Chroom-6 ontstaan door chemische reacties.
Blootstelling: meten is weten
Om blootstelling goed te kunnen beoordelen, hanteert RPS een wetenschappelijk onderbouwde aanpak met luchtmetingen (persoonlijk en stationair), biologische monitoring en analyse van materiaalmonsters. Daarbij geldt in Nederland een grenswaarde van 1 µg/m³ (0,001 mg/m³) voor Chroom-6 in de lucht – extreem laag, wat de noodzaak voor precisie en beheersing onderstreept.
Beheersmaatregelen volgens het STOP-principe
- Substitutie – Vermijd het gebruik van Chroom-6 waar mogelijk
- Technische maatregelen – Gebruik stofarme tools, afzuiging
- Organisatorisch – Werkafspraken, toegang beperken PBM’s – Volgelaatsmaskers, wegwerpoveralls, handschoenen
“PBM’s zijn geen eerste oplossing, maar een laatste redmiddel.”
SIG schakelt RPS in bij Chroom-6 situaties
Om haar klanten en partners goed te ondersteunen, werkt SIG actief samen met RPS bij situaties waarin Chroom-6 mogelijk een rol speelt. Wanneer er onzekerheid is over de aanwezigheid of blootstelling aan Chroom-6, kan SIG RPS inschakelen voor deskundig advies, metingen en risicobeoordelingen. Dankzij deze samenwerking kunnen klanten snel schakelen en beschikken over betrouwbare data en handelingsperspectief. SIG fungeert hierin als verbindende partij, waarbij veiligheid en deskundigheid hand in hand gaan. Daarnaast ziet SIG er actief op toe dat alle werkzaamheden in lijn zijn met de geldende wet- en regelgeving en de nieuwste veiligheidsnormen rondom Chroom-6, zodat klanten en medewerkers altijd binnen een verantwoord kader opereren.
Redactie Loet van Bergen Foto’s SIG Benelux